NAFAKA DAVALARI
Nafaka: yiyecek parası, geçimlik: birinin geçindirmekle yükümlü bulunduğu kimselere mahkeme kararıyla bağlanan aylık demektir.
- Nafaka yükümlülüğü şahsa bağlı haklardandır. Bu nedenle başkasına devrolunamaz.
Nafaka hakkından feragat edilemez. Çünkü nafaka hakkından vazgeçme, hukuken geçerli değildir. Ancak karı veya oğul, işlemiş nafaka alacaklarıyla, kesinleşmiş hükme dayanan nafaka alacaklarından feragat edebilirler.
* Nafaka miktarı sözleşme ile de belirlenebilir.
* Nafaka borcu ölümle sona erer.
Nafaka ne zaman ortadan kalkar?
-Eşler tekrar bir araya gelip aile birliğinin devamına karar verirlerse, nafaka borcu ortadan kalkar.
Usul ve füru nafakası, zaruret halinin sona ermesiyle ortadan kalakar.
*Nafaka alacağı hacz edilemez.(İİK.m.82, 83)
*Nafaka borçlusu; karşılık bir alacağını takas konusu yapamaz. (BK. m. 123/III)
NAFAKA BAŞLANGICI VE SONU
Nafakaya, talep tarihinden itibaren hükmolunur. Talep tarihinden önceki zamanlara ait nafaka istenemez.
* Nafaka, yardım yükümünü gerektiren şartların ortadan kalkması ile birlikte sona erer.
* Nafaka hakkı müruruzamana (zaman aşımına) uğramaz.
TEDBİR (ÖNLEM) NAFAKASI
Boşanma veya ayrılık sırasında, kadının ve çocukların geçinmesi için hakim tarafından belirlenen nafakaya “Tedbir Nafakası” denir.
* TMK. m. 169’a göre boşanma veya ayrılık davası açılınca hakim, davanın devamı süresince gerekli olan, özellikle eşlerin barınmasına, geçimine, karı-koca mallarının yönetimine ve çocukların bakım ve korunmasına ilişkin geçici önlemleri kendiliğinden (re’sen) alır.
* Boşanma davası açıldıktan sonra, kimin davacı olmasına ve boşanma talebinin hangi sebebe dayandığına bakılmaksızın, kocanın nafaka yükümlülüğü devam eder.
* Tedbir nafakası, talep tarihinden itibaren işlemeye başlar.
BOŞANMA TALEBİ OLMADAN TEDBİR NAFAKASI DAVASI
*Eşler, evlilik birliğinin mutluluğunu elbirliğiyle sağlamak ve çocukların bakımına, eğitim ve gözetimine beraberce özen göstermekle yükümlüdürler (TMK. m. 185/III)
*Eşler birlikte yaşamak, birbirine sadık kalmak ve yardımcı olmak zorundadırlar (TMK.m. 185/III)
*Evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerin yerine getirilmemesi veya evlilik birliğine ilişkin önemli bir konuda uyuşmazlığa düşülmesi halinde, eşler ayrı ayrı veya birlikte hakimin müdahalesini isteyebilirler (TMK. M. 195/I)
*Hakim, eşleri yükümlülükleri konusunda uyarır; onları uzlaştırmaya çalışır ve eşlerin ortak rızası ile uzman kişilerin yardımını isteyebilir (TMK. m. 195/II)
Hakim, gerektiği takdirde eşlerden birinin istemi üzerine kanunda öngörülen önlemleri alır (TMK. m.195/III)
Dava nerede açılır?
-TMK. m. 201’e göre evlilik birliğinin korunmasına yönelik önlemler konusunda yetkili mahkeme eşlerden herhangi birinin yerleşim yeri mahkemesidir.
-Eşlerin yerleşim yerleri farklı ve her ikisi de önlem alınması isteminde bulunmuş ise, yetkili mahkeme ilk istemde bulunanın yerleşim yeri mahkemesidir.
-Önlemlerin değiştirilmesi, tamamlanması veya kaldırılması konusunda yetkili mahkeme, önlem kararını veren mahkemedir. Ancak, her iki eşin de yerleşim yeri değişmişse, yetkili mahkeme eşlerden herhangi birinin yeni yerleşim yeri mahkemesidir.
-Aile mahkemeleri görevlidir.
YOKSULLUK NAFAKASI DAVASI
TMK. m. 175’e göre: boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf, kusuru daha ağır olmamak şartıyla geçimi için diğer taraftan mali gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir.
-Nafaka yükümlüsünün kusuru aranmaz.
Dava nerede açılır?
-Yoksulluk nafakası boşanma davası ile birlikte veya boşanma davası sırasında istenilmişse, yetkili mahkeme boşanma davasına bakan Aile Mahkemesidir.
-Boşanmadan sonra açılacak nafaka davalarında nafaka alacaklısının yerleşim yeri mahkemesi yetkilidir (TMK. m. 177)
Kaynak: Benim Avukatım, Av. Ayhan YALÇIN
Sayın Av. Ayhan YALÇIN beye yararlı bilgilerinden dolayı teşekkür ederim.